งบกระแสเงินสด (Statement of Cash Flow) ครบทั้ง 3 กิจกรรม เข้าใจง่าย (มีคลิป)
งบกระแสเงินสด แสดงถึงการได้มาและการใช้ไปของเงินสด ทำให้นักลงทุนทราบถึงสภาพคล่องของกิจการ และกระแสเงินสดที่ไหนเวียนในกิจการ แบ่งเป็น 3 กิจกรรม
งบกระแสเงินสดกิจกรรมดำเนินงาน (Operating Activities) หมายถึง กิจกรรมหลักที่ก่อให้เกิดรายได้และค่าใช้จ่ายของกิจการ
งบกระแสเงินสดกิจกรรมลงทุน (Investing Activities) หมายถึง การได้มาและจำหน่ายสินทรัพย์ระยะยาวและเงินลงทุนอื่นๆ ที่ไม่กระทบการดำเนินงาน
งบกระแสเงินสดกิจกรรมการจัดหา (Financing Activities) หมายถึง กิจกรรมที่เกิดการเปลี่ยนแปลงรายการในส่วนของเจ้าของและส่วนของการกู้ยืม
(คลิป) https://www.youtube.com/watch?v=TQ7lhWgfNsE
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-01.png)
เงินสด หมายถึง เงินสดในมือและเงินฝากธนาคารที่ต้องจ่ายคืนเมื่อทวงถาม
รายการเทียบเท่าเงินสด หมายถึง เงินทุนระยะสั้นที่มีสภาพคล่องสูง ซึ่งพร้อมที่จะเปลี่ยนเป็นเงินสดในจำนวนที่ทราบได้ โดยไม่มีความเสี่ยงที่มีนัยสำคัญ
งบกระแสเงินสด จากกิจกรรมดำเนินงาน (CFO)
กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน (Operating Activities) หมายถึง กระแสเงินสดจากกิจกรรมหลักที่ก่อให้เกิดรายได้และค่าใช้จ่ายของกิจการ เป็นผลมาจากรายการต่างๆ ที่ใช้ในการคำนวณกำไรหรือขาดทุน สะท้อนถึงเงินสดที่แท้จริงจากกิจกรรมดำเนินงาน
เกี่ยวกับบัญชี สินทรัพย์หมุนเวียน หนี้สินหมุนเวียน
ตัวอย่างรายการในงบกระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน
กระแสเงินสดเข้า
• เงินสดรับจากการขายสินค้าและการให้บริการ
• เงินสดรับจากรายได้ ค่าธรรมเนียม ค่านายหน้า และรายได้อื่น
• เงินสดรับจากลูกค้า หรือได้รับชำระหนี้จากลูกค้า
กระแสเงินสดออก
• เงินสดจ่ายให้ผู้ขายสินค้าและบริการ
• เงินสดจ่ายเงินเดือนแก่พนักงาน
• เงินสดจ่ายให้เจ้าหนี้การค้า
กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน ควรจะมีค่าเป็นบวก แสดงถึงว่า กิจการมีรายได้และได้รับเป็นเงินสด
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-02.png)
งบกระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน มักจะแสดงด้วย วิธีทางอ้อม
วิธีการคือ ปรับจาก กำไรทางบัญชี –> เป็นกำไรเงินสด
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-03.png)
แผนภาพสรุปวิธีการจัดทำกระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงานทางอ้อม
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-04.jpg)
การเปลี่ยนแปลงในสินทรัพย์ดำเนินงาน
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-05.png)
อธิบาย การที่บริษัทมีสินทรัพย์เพิ่มขึ้น แสดงว่าได้มีเงินสดจ่ายออกไปเพื่อได้มาของสินทรัพย์ ทำให้เงินสดลดลง จึงนำไปลบออก
ทำนองเดียวกัน สินทรัพย์ที่มีอยู่ลดลง แสดงว่าสินทรัพย์นั้นได้ถูกนำไปใช้ประโยชน์ เปรียบเสมือนทำให้เงินสดเพิ่มขึ้น จึงนำมาบวกเข้าไป
ตัวอย่าง แต่เดิมบริษัทมีสินค้าคงเหลือต้นงวด 1,000 บาท เมื่อสิ้นงวดมีสินค้าคงเหลือ 1,500 บาท (สินค้าคงเหลือเพิ่มขึ้น = 500 บาท) แสดงว่า บริษัทได้จ่ายเงินสดออกไป 500 บาท เพื่อทำให้สินทรัพย์มากขึ้น ดังนั้นเงินสดที่จ่ายออกไปทำให้กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงานลดลง (ไปหักออก)
การเปลี่ยนแปลงในหนี้สินดำเนินงาน
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-06.png)
อธิบาย การที่บริษัทมีหนี้สินเพิ่มขึ้น เปรียบเสมือนว่าได้มีเงินสดเข้ามา ทำให้เงินสดเพิ่มขึ้น จึงนำมาบวกเข้าไป
ทำนองเดียวกัน หนี้สินที่มีอยู่ลดลง แสดงว่าบริษัทได้ชำระหนี้ด้วยเงินสด ทำให้เงินสดลดลง จึงนำไปลบออก
ตัวอย่าง แต่เดิมบริษัทมีเจ้าหนี้การค้าต้นงวด 1,300 บาท เมื่อสิ้นงวดมีเจ้าหนี้การค้า 700 บาท (เจ้าหนี้การค้าลดลง = 600 บาท) แสดงว่า บริษัทได้จ่ายเงินสดออกไป 600 บาท เพื่อชำระเจ้าหนี้การค้า ทำให้หนี้สินลดลง ดังนั้น เงินสดที่จ่ายออกไปทำให้กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงานลดลง (ไปหักออก)
ตัวอย่างการวิเคราะห์งบกระแสเงินสด CFO
JUBILE 2017 (เพื่อเป็นกรณีศึกษา)
งบกำไรขาดทุน
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-07.png)
งบกระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-09.png)
Zone A ปรับกำไรทางบัญชีให้เป็นกำไรเงินสด
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-08.png)
Zone B แสดงการเปลี่ยนแปลงสินทรัพย์ หนี้สิน ดำเนินงาน
วิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ้น
งบดุล (งบแสดงฐานะการเงิน)
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-10.png)
จากงบกระแสเงินสด (กรอบสีน้ำเงิน) จะเห็นว่า ลูกหนี้การค้า มีค่าเป็น 21,747,037.06 (เงินสดเพิ่มขึ้น) แสดงว่าบริษัทได้เงินจากลูกหนี้ (ลูกหนี้ที่เคยติดเงินบริษัทไว้มาชำระหนี้)
ส่วนสินค้าคงเหลือลงวิเคราะห์ดูนะครับ
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-11.png)
ฝั่นหนี้สินการคิดจะตรงข้างกับการคิดของสินทรัพย์
วิธีการหา กำไร/ขาดทุน พิเศษ
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-12.png)
ตัวอย่าง เช่น PM 2017 มีกำไรจากการจำหน่ายเงินลงทุนในบริษัทร่วม (ขายบริษัทลูกออกไป)
รายการนี้ถือว่าเป็นกำไรพิเศษเพราะไม่ได้มาจากการทำธุรกิจหลักจริงๆ
งบกำไรขาดทุน
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-13.png)
กำไรปี 2560 เพิ่มจาก ปี 2559 ค่อนข้างมาก เหตุนึงก็มาจากกำไรพิเศษส่วนนี้ ดังนั้นการที่เห็นกำไรโตมากๆ อาจจะไม่ได้แปลว่าบริษัทเก่งซะขนาดนั้น ต้องมาถอดกำไรพิเศษออกก็จะเห็นการเติบโตที่แท้จริง
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-14.png)
แต่ในงบกระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน จะนำรายการนี้มาหักออกให้เพราะไม่ได้มาการทำธุรกิจหลักจริงๆ
วิธีการหา กำไร/ขาดทุน พิเศษ
- ดูในงบกระแสเงินสดกิจกรรมดำเนินงาน (CFO)
- หาคำว่า ค่าเสื่อมราคา ให้เจอ (ค่าเสื่อมราคาฯ กรอบสี่เหลี่ยมสีแดง)
- บรรทัดแถวๆ นั้นจะมีรายการ กำไร/ขาดทุน พิเศษ (กรอบเส้นประ)
งบกระแสเงินสด จากกิจกรรมลงทุน CFI
หมายถึง การได้มาและจำหน่ายสินทรัพย์ระยะยาวและเงินลงทุนอื่น ๆ ที่ไม่กระทบการดำเนินงาน เน้นรายการด้านการลงทุน
เกี่ยวกับบัญชี สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน สินทรัพย์หมุนเวียน (เฉพาะที่เกี่ยวกับการลงทุน)
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-15.png)
กระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุน มักจะมีค่าเป็น – เพราะกิจการมักมีการลงทุนอยู่เสมอ เพื่อดำเนินงานหรือขยายกิจการ
ตัวอย่างรายการในงบกระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุน
กระแสเงินสดเข้า
• เงินสดรับจากการขายที่ดิน อาคารและอุปกรณ์
• เงินสดรับจากการขายเงินทุนระยะยาว เช่น ตราสารทุน ตราสารหนี้
• เงินสดรับชำระคืนจากเงินจ่ายล่วงหน้าและเงินให้กู้ยืมแก่บุคคลอื่น
กระแสเงินสดออก
• เงินสดจ่ายเพื่อซื้อขายที่ดิน อาคารและอุปกรณ์
• เงินสดจ่ายเพื่อซื้อเงินทุนระยะยาว เช่น ตราสารทุน ตราสารหนี้
• เงินสดจ่ายล่วงหน้าและเงินให้กู้ยืมแก่บุคคลอื่น
เงินสดที่นำไปลงทุน
อาจไปลงทุนในสินทรัพย์หมุนเวียน (แบบนี้ไม่ทำให้บริษัทโต)
เช่น เงินลงทุนระยะสั้น สำหรับพักเงิน
ลงทุนในสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน (ขยายกำลังการผลิต)
เช่น ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ เครื่องจักร
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-16.png)
รายการสีแดง เป็นการลงทุนในสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน
รายการสีน้ำเงิน เป็นการลงทุนในสินทรัพย์หมุนเวียน
งบกระแสเงินสด จากกิจกรรมการจัดหา CFF
หมายถึง กิจกรรมที่เกิดการเปลี่ยนแปลงรายการในส่วนของเจ้าของและส่วนของการกู้ยืม
เกี่ยวกับบัญชี หนี้สินหมุนเวียน (เฉพาะที่เกี่ยวกับการจัดหา) หนี้สินไม่หมุนเวียน ส่วนของเจ้าของ (ทุน)
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-17.png)
กระแสเงินสดจากกิจกรรมการจัดหา ควรสังเกตว่า ถ้ามีค่าเป็นบวก เกิดจากการกู้ยืมเงินทั้งระยะสั้นและยาว ต้องพิจารณาว่ากิจการนำไปใช้วัตถุประสงค์ใด
ตัวอย่างรายการในงบกระแสเงินสดจากกิจกรรมการจัดหา
กระแสเงินสดเข้า
• เงินสดรับจากการเพิ่มทุนหรือออกจำน่ายหุ้นทุน
• เงินสดรับจากออกหุ้นกู้
• เงินสดรับจากเงินเบิกเกินบัญชี เงินกู้ยืมระยะยาว
กระแสเงินสดออก
• เงินสดจ่ายปันผล
• เงินสดจ่ายเพื่อไถ่ถอนหุ้นกู้
• เงินสดจ่ายชำระเงินกู้ยืม
การจัดหาเงิน
1. การกู้ยืมเงิน จะเป็นส่วนที่มาจากหนี้สิน การกู้ยืมเงิน ทำได้สะดวกกว่า จำนวนหุ้นไม่เพิ่ม ไม่เกิด Dilution Effect (คือ การที่กำไรต่อหุ้นลดลงเนื่องจากจำนวนหุ้นที่เพิ่มขึ้น) แต่ข้อเสีย ก็คือ ถ้ามีการกู้ยืมเงินมากเกินไปกิจการก็มีความเสี่ยงด้านหนี้สินเพิ่มขึ้น
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/Start-FS-Book_016.jpg)
2. การเพิ่มทุน จะเป็นส่วนที่มาจากทุน (ส่วนของเจ้าของ) ข้อดีคือ ไม่ต้องมีค่าใช้จ่ายดอกเบี้ย ความเสี่ยงของกิจการไม่เพิ่ม แต่ข้อเสียคือ เกิด Dilution Effect กำไรต่อหุ้นที่จะได้ลดลง (ถ้าทำกำไรได้เท่าเดิม)
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/Start-FS-Book_017.jpg)
การจ่ายปันผลเป็นเงิน
หากบริษัทมีกำไรสะสมสามารถจ่ายปันผลได้ หากนักลงทุนซื้อหุ้นก่อนวัน XD (Excluding Dividend) ก็จะได้รับปันผล ซึ่งปกติแล้วจะจ่ายปันผลเป็นเงินสด
การจ่ายปันผลเป็นเงินสดนั้นจะทำให้สินทรัพย์ (เงินสด) ลดลง และ ส่วนของเจ้าของ (กำไรสะสม) ก็ลดลงด้วยเช่นกัน
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-18.png)
เช่น หากประกาศจ่ายปันผล 100 ล้านบาท จะทำให้มูลค่ากิจการหายไป 100 ล้านบาทเช่นเดียวกัน จึงเป็นสาเหตุที่ทำไมหุ้นมักจะลงหลัง XD
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-19.png)
การจ่ายปันผลเป็นหุ้น
นอกจากการปันผลเป็นเงินแล้ว ยังมีการปันผลเป็นหุ้นอีกด้วย
การจ่ายปันผลเป็นหุ้น มีข้อดี คือ สามารถเก็บเงินสดไว้ในบริษัท เพื่อนำไปขยายกิจการต่อไป บริษัทที่อยู่ในขั้นการเติบโต อาจจะเลือกการปันผลด้วยวิธีนี้
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-20.png)
เมื่อมีการจ่ายปันผลไม่ว่าจะเป็นเงินหรือหุ้นก็ตาม จะทำให้กำไรสะสมลดลง การจ่ายเป็นหุ้นนั้นเงินสดไม่ได้ออก แต่จะเป็นหุ้นที่เพิ่มขึ้น ซึ่งอยู่ในส่วนของเจ้าของเหมือนกัน เป็นการย้ายบรรทัดในงบการเงินเท่านั้น
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-21.png)
ดังนั้นมูลกิจการจะยังเท่าเดิม แต่การที่หุ้นราคาลดลงก็เนื่องจากเกิด Dilution Effect ที่จำนวนหุ้นเพิ่มขึ้นนั่นเอง
สรุป งบกระแสเงินสด รับและจ่ายทั้ง 3 กิจกรรม
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/09/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-22.jpg)
CFO + CFI + CFF = Net Cash Flow
เมื่อรวมกระแสเงินสดทั้ง 3 กิจกรรม จะได้เป็น กระแสเงินสดเพิ่มขึ้น (ลดลง) สุทธิ ในปีนั้น
![](http://www.mrlikestock.com/wp-content/uploads/2018/07/statement-of-cash-flow_MrLikeStock-23.png)
ประโยชน์ของ งบกระแสเงินสด
• ช่วยให้ผู้ใช้งบการเงินสามารถประเมินสภาพคล่องของกิจการได้ แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการจ่ายเงิน เช่น จ่ายค่าสินค้าและบริการ จ่ายเงินเดือนพนักงาน เป็นต้น
• ใช้ตรวจสอบความสามารถในการทำกำไรและกระแสเงินสดสุทธิ
• ใช้ประเมินความสามารถของกิจการในการก่อให้เกิดกระแสเงินสดในอนาคต ทำให้สามารถบริหารเงินสดในงวดถัดไปได้อย่างระมัดระวัง ป้องกันปัญหาเงินสดขาดมือ
• ช่วยประเมินความสามารถของกิจการในการชำระหนี้ การจ่ายปันผล ความจำเป็นในการกู้ยืมเงิน
• ข้อมูลจากกระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุน ทำให้ทราบว่ากิจการนำเงินไปใช้สำหรับลงทุนเท่าไหร่ และอย่างไรบ้าง
• ข้อมูลจากกระแสเงินสดจากกิจกรรมการจัดหา ทำให้ทราบว่ากิจการมีการกู้ยืมเงิน ชำระหนี้ ออกหุ้นเพิ่มทุน จ่ายปันผล เท่าไหร่บ้าง
• เพื่อให้ทราบถึงการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางการเงินของธุรกิจ ว่าเป็นส่วนของหนี้สินหรือส่วนของเจ้าของ สามารถนำไปประเมินความเสี่ยงของกิจการในอนาคตได้
เนื่องจาก เงินสด เป็นสิ่งจำเป็นในการดำเนินงานของกิจการ
การที่กิจการมีกำไรมากๆ ไม่ได้แปลว่าจะมีเงินสดมากเสมอไป
ดังนั้น นักลงทุน ควรจะต้องดู งบกระแสเงินสด ประกอบด้วย
ทำให้ทราบแหล่งที่มาและใช้ไปของเงินสด
รายละเอียดเพิ่มเติมสามารถอ่านได้ที่ หนังสือทั้ง 2 เล่มนี้ครับ
ขอขอบคุณครับ
Mr.LikeStock